W dobie dynamicznego rozwoju technologii i zmieniających się zachowań respondentów, wybór odpowiedniej metody badawczej ma kluczowe znaczenie dla skuteczności projektów badawczych. Zarówno CAWI, jak i CATI mają swoje zalety, jednak różnią się pod względem kosztów, zasięgu, efektywności i jakości danych. Współczesne badania wymagają elastyczności, dlatego warto przeanalizować, która metoda lepiej sprawdzi się w konkretnych sytuacjach.
CAWI polega na samodzielnym wypełnianiu ankiety online przez respondenta, zazwyczaj za pomocą komputera, tabletu lub smartfona. Jest to metoda w pełni zdalna, która nie wymaga bezpośredniego kontaktu z ankieterem. Respondenci mogą wypełniać kwestionariusz w dogodnym dla siebie czasie, co zwiększa ich komfort i zaangażowanie.
CATI to metoda, w której ankieter telefonicznie przeprowadza wywiad z respondentem, korzystając z oprogramowania wspomagającego proces zbierania danych. Wymaga to zaangażowania zespołu ankieterów oraz odpowiedniej infrastruktury. Kluczowe różnice między metodami:
Wybór między tymi metodami zależy w dużej mierze od specyfiki grupy docelowej, rodzaju badania oraz celów, jakie stawia sobie zespół badawczy.
CAWI, dzięki wykorzystaniu internetu, może objąć bardzo szerokie grupy respondentów w krótkim czasie, zwłaszcza jeśli korzysta się z paneli online lub mailingów do dużych baz danych. To metoda szczególnie skuteczna wśród osób młodszych, miejskich i bardziej zaznajomionych z technologią.
Z kolei CATI nadal pozostaje skuteczną metodą w badaniach kierowanych do osób starszych lub słabiej zinformatyzowanych, ale jej zasięg bywa ograniczony przez niską dostępność aktualnych numerów telefonów oraz coraz większą niechęć społeczną do odbierania połączeń od nieznanych numerów. W praktyce oznacza to, że metoda CAWI sprawdza się lepiej w nowoczesnych, szeroko zakrojonych projektach, gdzie liczy się skala i szybkość, a CATI – tam, gdzie liczy się jakość rozmowy i lepsza kontrola interakcji.
Koszty realizacji badań CAWI są znacznie niższe niż CATI – nie trzeba angażować ankieterów ani ponosić wydatków związanych z infolinią, co czyni tę metodę atrakcyjną dla firm i instytucji z ograniczonym budżetem. CAWI pozwala także uniknąć tzw. efektu ankietera, co pozytywnie wpływa na szczerość odpowiedzi – respondenci czują się bardziej anonimowi.
Z drugiej strony, CATI daje większą kontrolę nad jakością danych: ankieter może doprecyzować pytanie, pomóc respondentowi zrozumieć jego treść i zadbać o kompletność odpowiedzi. W nowoczesnych badaniach coraz częściej stawia się jednak na szybkość, skalowalność i automatyzację, dlatego CAWI uznawana jest za metodę bardziej przyszłościową – pod warunkiem, że badanie zostanie dobrze zaprojektowane i odpowiednio zbalansowane pod względem grupy docelowej.